Nguyên nhân và biện pháp khắc phục đất chua
Đất chua là đất có nhiều axít, chứa ion H+ hoặc sở hữu nhiều ion sắt (Fe3+), nhôm (Al3+) tự do. các ion này gây bất lợi cho việc giữ gìn và cung cấp thức ăn cho cây, đồng thời làm cho đất ngày càng suy kiệt cả về lý tính, hóa tính và sinh học.
Nguyên nhân:
- Do rửa trôi bởi mưa, nước tưới quá nhiều đã cuốn đi các chất dinh dưỡng hòa tan như kiềm, Canxi (Ca), Magiê (Mg), Kali (K)… làm đất mất kiềm, biển thành chua.
- Do cây hút thức ăn: Ngoài đạm, lân, kali (NPK), cây hút khá nhiều Ca, Mg… một vụ lúa trung bình cây hút 40-50kg canxi của đất (tính trên một ha). Nếu sử dụng giống năng suất cao, trồng nhiều vụ trong năm, lượng Ca và Mg trong đất mất đi càng nhiều. Đất không được bón bù lượng Ca, Mg đã mất sẽ nhanh bị chua.
- Sự phân giải chất hữu cơ luôn thải ra đất nhiều loại axit như Cabonic (H2SO3), Sunfuric (H2SO4), Nitric (HNO3), Axatic (CH3COOH)..., các axit này hòa tan Ca, Mg và rửa trôi, làm đất chua.
- Bón phân khoáng (hóa học) mang gốc axit như phân SA (Sulfat kali), Super lân…
các gốc axit SO4, Cl cây ko hút hoặc hút rất ít, tồn tại trong đất, đi với với nước tạo thành axit làm đất chua.
Biện pháp khắc phục
- Bón vôi là biện pháp hữu hiệu và đơn giản. Căn cứ vào độ chua (pH) của đất để bón nhiều hay ít. Dùng vôi xám tốt hơn vôi trắng vì có cả Ca và Mg.
- Tăng cường bón phân hữu cơ (phân chuồng, phân xanh, phân Komix…); sở hữu đất cát nhẹ, đất bạc màu với thể bón 20 -30 tấn/ha/năm. Nếu với điều kiện lấy đất sét nặng trộn sở hữu đất mặt cũng là biện pháp cải tạo đất cát, đất bạc màu để tăng khả năng hấp thụ của đất.
- Dùng phân hóa học nên chọn loại trung bình hoặc kiềm như DAP, KNO3, Ca(NO3)2, lân nung chảy, Apatit, Phosphorit, urê, NH4NO4…
- Trong canh tác: Quản lý nước thích hợp, hạn chế dòng chảy, trồng cây phủ đất kết hợp làm phân xanh. Hạn chế tối đa dùng thuốc trừ cỏ làm trắng đất, làm giảm hệ sinh vật đất, giảm lượng hữu cơ trong đất.
